Heftige maatregelen in lokale 'war on drugs'

WOERDEN - De gemeente Woerden gaat samen met het Openbaar Ministerie en de lokale politie harddrugsgebruikers registreren. Hier gaat een preventieve werking vanuit, volgens de betrokkenen. Ook kan er hulpverlening aangeboden worden en door een betere registratie hoopt de politie een verband tussen criminaliteit en harddrugsgebruik te kunnen leggen.

Het zogenaamde project Achilles gaat zich richten op de klanten van drugsdealers. Er zullen dossiers worden aangemaakt van klanten rond drugsdealers en deze kunnen worden ingezet in een eventuele strafzaak tegen de dealer. Minderjarige harddrugsgebruikers en ouders met minderjarige kinderen kunnen een bezoek van Bureau Jeugdzorg verwachten. Inmiddels heeft de gemeente 360 brieven gestuurd naar mensen die zich op een bestellijst (lijst telefoonnummers in het bezit van groep drugsdealers, veel van deze nummers worden ook wekelijks bestookt met sms'jes).

Een gemeentewoordvoerder licht de plannen toe aan de redactie:

"Het accent in dit drugsbeleid tussen gemeente, politie en Openbaar Ministerie verlegt zich van de drugsdealer naar de drugsgebruiker. Zonder gebruikers geen dealers en vice versa. Harddrugs zijn illegaal en het is strafbaar om te gebruiken."

De eerste acties hebben al plaats gevonden in Woerden. Van een zogenaamde 'bestellijst' van een drugsdealer zijn alle telefoonnummers nagetrokken en hebben deze mensen (en bedrijven) een brief gehad. "Dat is een heftige maatregel maar ook een hele effectieve", vervolgt de woordvoerder. "Op de 360 brieven die zijn verstuurd, kregen we al 60 reacties. Natuurlijk van mensen die verontwaardigd waren op deze lijst voor te komen, maar ook van ouders en bedrijven. Dat bedrijf gaat het nu bespreekbaar maken op de werkvloer."

Uit de brief die is verstuurd naar 360 adressen:

"Tijdens een politieonderzoek is een op uw naam geregistreerd telefoonnummer in een drugsbestellijn van een drugsdealer aangetroffen. Wij hebben geconstateerd dat er meerdere malen contact is geweest met de drugsdealer."

Op het einde van de brief: "Mocht u van mening zijn deze brief onterecht te hebben ontvangen, verzoeken wij u een afspraak te maken met de politie om een verklaring af te leggen."

In een convenant dat eind najaar is gesloten tussen deze drie partijen is afgesproken hoe er met deze gegevens om zal worden gegaan. "Het primaire doel is bewustwording en preventie, niet het criminaliseren van de gebruiker. Maar die kans bestaat natuurlijk altijd. Harddrugs zijn illegaal."


Uit het persbericht van de gemeente:

Drugsbestrijding staat landelijk en lokaal op de agenda van de overheid. Waar de landelijke overheid zich vooral richt op de georganiseerde criminaliteit en preventieve voorlichting, biedt project Achilles in Woerden een werkwijze voor lokaal beleid. Achilles richt zich met name op de drugsgebruiker en spreekt deze direct aan.

Aanvulling op landelijk beleid
Het kabinet voert een actief drugsbeleid dat zich richt op het bestrijden van grotere georganiseerde drugscriminaliteit en het voorkomen van drugsgebruik via preventieve voorlichting. Een aanpak van de kleinere, lokale drugsdealer vraagt om een aanvullend lokaal beleid.

Ook in Woerden staat de bestrijding van drugs hoog op de agenda. De negatieve effecten van drugsgebruik worden immers op lokaal niveau gevoeld: Drugsgebruik is schadelijk voor de gezondheid, heeft een verslavende werking en kan lokaal overlast en criminaliteit veroorzaken. Verbanden tussen het gebruik van drugs en de (lokale) criminaliteitscijfers zijn echter moeilijk te leggen, omdat drugsgebruikers in Nederland minder goed geregistreerd worden dan in andere Europese landen. Het project Achilles, een samenwerking tussen het Openbaar Ministerie, de Politie en de gemeente Woerden zoekt wegen die lokaal effectief zijn.

AanpakAchilles
In de aanpak van Achilles worden drugsgebruikers gezien als onderdeel van de handel in verdovende middelen. Tijdens een strafrechtelijk onderzoek naar de handel in verdovende middelen van een lokale drugsdealer, gaan de Politie en het OM zich dan ook richten op de "klanten" van die drugsdealer. Er zullen verschillende maatregelen worden genomen om drugsgebruikers uit de anonimiteit te halen waarna aan hen de juiste hulpverlening kan worden aangeboden. Vervolgacties verstoren de handel in drugs en rond de betreffende drugsdealer wordt een dossier opgebouwd om vervolging via het OM mogelijk te maken.

Maatregelen
Achilles bevat enkele maatregelen die uiteindelijk de vraag naar drugs kunnen terugdringen. Indien Achilles slaagt is het mogelijk de negatieve gevolgen van drugsgebruik voor gezondheid en maatschappij in te perken. Achilles zet onder meer de volgende instrumenten in:

De drugsgebruiker wordt uit de anonimiteit gehaald: de gebruiker ontvangt een persoonlijke waarschuwingsbrief als hij/zij op een bestellijn voorkomt.


Strengere gerichte verkeerscontroles en het ontnemen rijbevoegdheid wanneer structureel drugsgebruik geconstateerd wordt.


Betere registratie drugsgebruiker en drugsgerelateerde criminaliteit; om verbanden tussen drugsgebruikers en criminaliteit zichtbaar te maken.


Zo snel mogelijk inschakelen van verslavingszorg en hulpverlening; Hoe vaker gebruikers op jonge leeftijd gewezen wordt op de gevaren, des te groter de kans op onthouding van de drugs. Bij een gezinssituatie met minderjarige kinderen en aantoonbaar drugsgebruik van ouders en/of kinderen zal Bureau Jeugdzorg worden ingeschakeld.


Bezit van drugs tijdens het uitgaan kan leiden tot een collectieve horecaontzegging en administratie in de ontzeggingendatabase.


Drugsgebruikers kunnen in het kader van een drugsonderzoek worden aangehouden en verhoord met mogelijke strafrechtelijke gevolgen.


Update: Uit de notulen van de Commissie Middelen waarin politiechef Ruijs de politiecijfers toelicht:

"Wat de politie betreft is er een aanwijsbaar verband tussen het excessief gebruik van alcohol en/of drugs en geweld. Het beleid binnen justitie is om te proberen drugsdealers aan te pakken. Al jaren wordt daar onderzoek naar gedaan. Het kan zijn dat de politie een bestellijn onder de tap heeft. Daar gebeurt het meer dan eens dat een klant voor harddrugs verzoekt de bestelling na 22.00 uur te brengen omdat dan de kinderen naar bed zijn. Dat is schokkend."

Update: Een Woerdenaar die een brief ontvangen heeft reageert in de comments:

"Er is een groep cocaine aanbieders in Woerden die gezamenlijk een klantenlijst gebruikt. Deze wordt door hun leverancier ter beschikking gesteld en behelst iedereen die ooit bij een van deze koeriers "iets" heeft besteld... Als er iemand gepakt wordt blijft de lijst dus in gebruik bij de overige koeriers. Uit ervaring weet ik dat er enkele andere aanbieders op de Woerdense markt actief zijn, zij het minder georganiseerd en aggressief. Dat een brief naar mijn telefoonnummer uitging bevestigt voor mij de onwetenheid van de betrokken overheids/opsporingsdiensten. Vier jaar na mijn laatste bestelling kreeg ik afgelopen vrijdag nog steeds een smsje " Yo, dit is mijn nieuwe nummer.... groetjes..."

Update: Fractie-assistent van het CDA Job van Meijeren is bij het beleid betrokken en reageert op Twitter:

"Tuurlijk gaat een pilot met fouten. Daarom is het een pilot. (...) Dit is een jaar lang overwogen en besproken met een juridische expert. Ik wil het niet bij de eerste hobbels opgeven, we zien het wel."

Update: Politiewoordvoerder Peter Keijzer laat aan NU.nl weten dat de lijst het resultaat is van een ''grootschalig onderzoek'' dat vorig jaar is gestart. De mensen die een brief hebben gekregen, hebben recentelijk - en meer dan eens - contact gehad met de dealer, laat Keijzer weten.