Edit: Ik voel de behoefte om nu (31 augustus 2010) toe te voegen dat ik, wat mezelf betreft, ayahuasca niet als een ´medicijn´ zie. Ik kan overigens niet uitsluiten dat het een nuttige plek heeft gehad in mijn persoonlijke ontwikkeling.
Wellicht als ik vaker dan vier keer ayahuasca zou hebben genomen dat ik dan een andere mening zou hebben, maar ik vermoed van niet. Nu, bijna 1,5 jaar later, voeg ik deze opmerking toe om het beeld zo eerlijk en compleet mogelijk te maken.
Het is behoorlijk lang geworden, maar ik hoop toch dat ik een aantal mensen er een plezier mee doe. Veel leesplezier toegewenst.
Toen ik aankwam bij de tipi, waar ik die avond mijn vierde ayahuasca-reis zou beleven, stelde ik mezelf aan iedereen voor, waarbij ik van de twintig aanwezigen helaas maar twee namen wist te onthouden - namelijk van de twee deelnemers die ik driekwart jaar geleden ook al had ontmoet. Voor de rest dus veel nieuwe gezichten. Maar gelukkig was er weer veel tijd beschikbaar om een beetje bekend te raken met de rest van de groep. Er werd verwacht dat je tussen vijf en zes uur aanwezig zou zijn, maar toen we daadwerkelijk de tipi betraden vermoed ik dat het zeker al na achten was. Het begon namelijk al te schemeren. Net voor we de tipi in mochten gaan, grapte de sjamaan dat hij helaas geen karweitjes meer kon bedenken waarmee hij het begin van de ceremonie kon doen uitstellen. Hiermee gaf hij aan hoe belangrijk hij het vindt dat de deelnemers vooraf een beetje bekend met elkaar raken, en bovendien niet rechtstreeks vanuit de auto of bus de ceremonie in duikelen. Ik vond de sfeer in de groep erg aangenaam. Hierdoor verdween ook het laatste restje spanning dat ik op weg hiernaartoe toch wel voelde.
Eenmaal in de indianentent, was ik helemaal op mijn gemak. Twintig mensen, van allerlei pluimage, die elkaar tot enkele uren geleden niet kenden, zaten nu gezamenlijk rond een vuur op een matrasje (met een slaapzak of deken erbovenop) bereid om zichzelf en dus de wereld diep in de ogen te kijken. De introductie van de sjamaan was deze keer bijzonder uitgebreid. Maar het was interessant om naar te luisteren, en ondertussen keek ik veel richting het vuur, waar ik af en toe een diepe ademzucht naartoe blies, wat een ontspannende uitwerking op mij had. Daarna kwam de introductieronde waarbij sommigen alleen hun naam zeiden, en anderen nog een wens of intentie uitspraken. Ik heb het kort gehouden, en simpelweg iedereen een helende reis toegewenst. In tegenstelling tot mijn vorige keren had ik nu bewust niet een specifieke intentie in mijn hoofd. Ik voelde dat het nu gewoon goed was om er helemaal open in te gaan.
Toen kwam het (vloeibare) tabaksnuiven: prik prik! Scheef gezicht. snot snot…!
“Ah, een stuk keukenrol, bedankt.”
Twee minuten van neussnuiten later: “Dat lucht op. Ik ben weer helemaal wakker.”
Maar een aanbieding om nog een keer te snuiven sloeg ik toch vriendelijk af. Het snuiven van die tabak (wat echt als helend middel wordt gezien) is echt een kwestie van smaak. Sommige mensen vinden het heel naar, en anderen vinden het erg aangenaam. Ik denk dat ik er een beetje tusseninzit: ik vind het niet fijn, maar je wordt er wel lekker helder van. En na deze snuifronde was het moment dan daar: de ayahuasca zal geschonken worden.
Zeker tien flesjes van verschillende formaten had de sjamaan voor zich staan.
Hij had dus verschillende ayahuasca ingrediënten tot zijn beschikking, waaronder uiteraard een aftreksel van de liaan, zodat hij voor ieder deelnemer een unieke ayahuasca thee kon samenstellen. Wat voor combinatie iemand nodig had bepaalde hij met behulp van een soort pendel, terwijl hij zijn hand op zijn hart hield, en kort daarvoor de betreffende deelnemer in de ogen had gekeken. Door deze intensieve werkmethode duurde het al gauw een half uur voordat iedereen zijn eerste kopje binnen had. Maar ik was als derde aan de beurt, dus ik hoefde niet lang te wachten. De smaak vond ik relatief mild, en de opmerking van de eerste drinkster dat het een beetje als laurier smaakte, vond ik plots niet meer zo gek.
Na een minuut of tien voelde ik de eerste tekenen van een opkomende misselijkheid. Maar het zette nog niet echt door. Ik probeerde rechtop te blijven zitten, starend naar het vuur. Na ongeveer een half uur was het dan toch zo ver. Ik mocht, net als de vorige keren, weer de eer op me nemen om als eerste te kotsen. Ik voelde het langzaam opkomen, dus ik ging naar buiten, en achter de tipi schonk ik een deel van mijn maaginhoud aan de aarde, in een daartoe gegraven kotskuil. Hierbij verklaar ik het kotsseizoen voor geopend.
Ik nam buiten nog een paar diepe ademteugen frisse lucht, en stapte toen weer de tipi binnen, waar de sfeer heel afwachtend was. Ik zat weer op mijn matrasje. Als ik mijn ogen sloot, zag ik wel wat afbeeldingen voorbijtrekken. Maar ik besloot me er niet door te laten afleiden. Ik ging languit liggen en keek met een schuin oog naar het vuur, terwijl ik concludeerde dat ik eigenlijk helemaal niet aan het trippen was. En ik had de indruk dat dit voor zo’n beetje de hele groep gold. Zou de sjamaan per ongeluk een wat lichtere ayahuasca gemaakt hebben? Voor mezelf zou ik het wel jammer, maar niet eens zo heel erg, gevonden hebben, want ik kom hier immers niet slechts voor groots vuurwerk. Want ik vertrouw erop dat de ayhuasca ook zijn helende werk verricht als je niet heel veel effect bemerkt. Maar voor de mensen die hier voor het eerst waren hoopte ik toch wel dat ze wat gingen merken of toch in ieder geval tevreden zouden zijn over het hele gebeuren in deze tipi. Zeker ook omdat ik gehoord had dat sommigen juist hier naartoe waren gekomen omdat ze eerder bij andere ayahuasca-gelegenheden heel weinig effect hadden bemerkt, en hier dus wat dieper hoopten te gaan. Het duurde dus niet lang voordat de eerste mensen zich meldden voor een tweede kopje. Ook ik ging voor een tweede. Opnieuw bepaalde de sjamaan wat ik op dat moment nodig had, waarna ik mijn mix achterover sloeg.
Langzaam maar zeker werd duidelijk dat bij verschillende mensen de thee zijn werk begon te doen. Na enige tijd, voelde ik me behoorlijk misselijk worden, waarop ik besloot naar het toilet te gaan. Daar bevond zich alles wat ik nodig had: een toilet en een teiltje. Ik zal jullie de details besparen. Daarna sjokte ik opgelucht door de tuin richting tipi, in de naïeve veronderstelling dat ik na deze reiniging lekker licht, soezend naar het vuur kon gaan kijken. Want de negativiteit had ik er wel uitgekotst, toch? Dat was dus niet het geval. Ik stond nog even voor de tipi, met een hand leunend tegen een boom, toen de ayahuasca pas echt zijn gezicht liet zien. Ik was weer helemaal vergeten hoe groots de spirit van de ayahuasca is. Het is lastig uit te leggen. Maar ik voelde de ayahuasca als een soort grote onzichtbare droomdeken waarbinnen mijn alledaagse ik maar een heel miezerig schakeltje vormde.
Ik bevond me dus vrij abrupt in een heel droomachtige staat, waarop ik geen vat had. Ergens in mijn achterhoofd zei ik wel tegen mezelf: go with the flow. Maar zo’n wijsheidje is op zo’n moment ook maar van heel beperkte waarde. Ik denk als je jezelf vertelt om mee te gaan met de stroom dat het je wel helpt om niet helemaal door te draaien, dus het is wel nuttig. Maar het gebeuren op zichzelf, het gevoel gegrepen te zijn door iets groters en de angst die daar bij hoort, dat blijft wel. Nu ik er over nadenk, was hoe ik mij voelde enigszins te vergelijken met de eerste keer, jaren geleden, dat ik echt dronken was - maar dan een kwartslag anders. Ik had geen zin meer om naar binnen te gaan. Dus ik ging onder een soort partytent op een stoel zitten. Buiten motregende het ietsepietsie, maar het was niet echt koud. Blijkbaar heb ik ook nog ergens een teiltje gepakt, want ik herinner me dat ik met een teiltje op mijn schoot zat. Ik hoopte dat ik snel kon overgeven. Maar dat zat er voorlopig nog niet in. Ik deed mijn ogen dicht en zag/voelde in een flits mezelf door mijn (studenten)huis de trap aflopen. Op zich heb ik een ideale kamer met veel ruimte, maar de sfeer op de gang is heel kil, en iedereen ontloopt elkaar min of meer. Waarschijnlijk uit een combinatie van verlegenheid, desinteresse en een aantal andere redenen. Ik ben altijd blij als ik de deur achter me dicht kan doen - lekker alleen. Het was net of de negativiteit van deze woonsituatie zich onzichtbaar in mijn lichaam had opgeslagen en nu in het licht werd gezet. En zo kwamen er nog een aantal pijnpunten naar boven, terwijl ik daar zo met mijn ogen gesloten zat. Ik zat echt in een dromerige duisternis.
Inmiddels liep ook een andere deelnemer door de tuin die het behoorlijk zwaar had. Hij was behoorlijk expressief in de manier hoe hij de trip beleefde. Het is een heel sympathieke man met volgens mij al behoorlijk wat ayahuasca-ervaring. Op een gegeven moment begon hij te klappen. Hij klapte in een bepaald ritme. Dit had meteen een enorme uitwerking op mijn trip. Ik keek zijn richting uit, en toen richtte hij zich naar mij, terwijl hij bleef klappen. Ik deed mijn ogen dicht en had echt het gevoel of ik bij iedere klap dieper en dieper in een andere dimensie afzakte. Ik twijfelde of ik hem moest vragen om door te blijven klappen en dichter bij me te komen, omdat ik het gevoel had dat dit echt heel erg therapeutisch was. Maar ik voelde me daar op dat moment een beetje ongemakkelijk bij, en bovendien vroeg ik mij ook af of ik me dan niet teveel met zijn proces bemoeide. Dus na anderhalve minuut ofzo hield hij op met klappen en ging hij ergens anders in de tuin verder met zijn zware proces. Nog steeds misselijk, maar wel een stuk minder dromerig, staarde ik in mijn maagdelijk witte teiltje.
Ik kon horen dat in de tipi de avond nu ook aardig aan het loskomen was. Ik kon het niet zien, maar aan het geluid af te leiden ging de sjamaan inmiddels de groep rond om mensen te behandelen met een bladerwaaier. Na enige minuten begon iemand, die waarschijnlijk op dat moment door de sjamaan behandeld werd, (maar ik heb dat niet nagevraagd) enorm te schreeuwen. En uiteindelijk ook te gillen, totdat er een soort ultieme gil/schreeuw losbarstte, waarop ik met gesloten ogen in mezelf zei: “Oh, God zij met jou.”(Je bent christelijk opgevoed, of je bent het niet
) Achter mijn ogen zag ik toen, en er werd nog steeds luidkeels getierd, verschillende It-achtige clowntjes en er was simpelweg een toename van negativiteit. Voor een nietsvermoedende voorbijganger moet dat geschreeuw geklonken hebben alsof een priester, gewapend met wijwater en kruis, een exorcisme ten uitvoer bracht. Het is maar goed dat er veel vrijbuiters wonen, daar rondom de tipi. 
Ik zag die clowntjes lang niet zo duidelijk als op deze afbeelding. Maar het geeft wel een beetje het sfeertje aan. Alhoewel deze clowntjes misschien wel een tikkeltje te vriendelijk zijn.
Opeens kreeg ik weer zin om deel uit te gaan maken van de groep, en dus zocht ik mijn plek weer op in de kring. Daar in de warme tent werd ik blij verrast door de redelijk goede sfeer die er hing. De persoon die net zoveel schreeuwde, was nu nog steeds hoorbaar, maar het was wat milder van aard en had nu meer weg van een weeklacht, die je wel is ziet op televisie als mensen in bepaalde Arabische landen openlijk hun verdriet laten blijken over een overledene. Langzaam, heel erg langzaam, ging dit weegezang over in uitingen van vreugde in de trant van: “Ayahuasca, Medicino!” Maar in mijn herinnering hebben deze luidkeelse uitingen wel een uur of twee geduurd. En je kunt je voorstellen dat ik wel erg blij was toen het geroep en geschreeuw eindelijk voorbij was.
Ondertussen flikkerde bij mij de vlam van de ayahuasca weer wat op. Ik kreeg sterk het gevoel van gevangenschap, en ik bedacht dat dit echt mijn laatste ayahuasca trip ooit was. Wat doe ik hier toch? Ik blies mijn adem uit naar het vuur, maar ik ging me niet echt beter voelen. Dat go with the flow zinnetje kwam ook weer voorbij fladderen. En toen bedacht ik me in een flitsje van helderheid dat ik met betrekking tot overgave toch wel stiekem de ego-versie van overgave er op na heb gehouden. De ego-versie van overgave is als volgt: je drinkt vrijwillig ayahuasca, je gaat je dus vrijwillig kut voelen, en dan daal je vrijwillig af in de kutheid (zie mij eens afdalen!), en vervolgens ga je vrijwillig overgeven. En dan voel je
je een stuk lichter en opgeruimd. Hoera, heden zijn wij allen blij.
Maar ik was vergeten dat het zo dus niet werkt. Toen sloot ik mijn ogen terwijl ik in de kleermakerszit zat. En het drong echt tot me door dat overgave niet iets is wat je kunt ‘doen.’ Want dan is het geen overgave meer. Overgave is overgave. En toen eindelijk werd ik van mijn sluimerende misselijkheid verlost: er was overgave, en toen pas kon ik overgeven. Uiteraard in een teiltje. Toen tripte ik ook niet echt meer, en voelde ik me lekker rustig. Voldaan keek ik, languit gelegen, hoe een helper kooltjes uit het vuur schepte om er vervolgens een mooi patroon mee te maken. Ongelooflijk trouwens, hoeveel hitte van dergelijke kooltjes afkomt.
Zo heb ik enige tijd relaxed in de tipi gelegen. En toen stond ik voor een keuze: of ik blijf zo wat dobberen tot het eind van de ceremonie, en dan kan ik morgen terugzien op best een geslaagde reis waar ik wat aan heb gehad. Al was het alleen al door de fysieke reiniging. Of ik ga voor een derde kopje, en dan voel ik me over een half uur dus weer als een slap washandje. Ik besloot voor het laatste te kiezen. Ik vroeg om een derde kopje, en tevens vroeg ik of ik ook nog een behandeling kon krijgen met zo’n bladerwaaier. Ik schrijf dat nu wel zo makkelijk op, maar ik heb best wel even getwijfeld of ik om zo’n behandeling moest vragen. Want omdat je dan dus als enige in zo’n kring een behandeling krijgt, sta je toch wel een beetje in het middelpunt. En ik twijfelde of ik daar wel zoveel zin in had. Maar ik ben blij dat ik die behandeling heb gehad.
Vrij snel nadat hij met zo’n bladwaaier langs me heen was gegaan, ongeveer een half uur na inname van mijn derde kopje, moest ik weer uitgebreid overgeven. Het kwam echt van diep. Behalve deze fysieke reiniging, kan ik me verder niet meer echt veel herinneren van het eerste uur na dit derde kopje. Dat voelt best vreemd, dat ik dat niet meer kan terughalen.
Het eerste wat ik me weer herinner was dat ik languit lag en bezocht werd door mijn klassieke angst, die ik ook regelmatig in paddotrips ben tegengekomen. Namelijk de angst dat ik gek word en mezelf iets ga aandoen. Ik voel dan niet de behoefte om mezelf iets aan te doen (integendeel), maar ik heb de angst dat ik dat ga doen. Een van de meest gruwelijke gedachtes denkbaar, vind ik dat je met bebloede handen uit een trip komt en dan pas ziet wat voor ravage je hebt aangericht. Jaren geleden, voordat ik mijn eerste trip nam, las ik in het Algemeen Dagblad over een jongen in Duitsland die van een vage plant in zijn tuin thee had gezet, en vervolgens een badtrip kreeg waarin hij zijn geslachtsdeel had toegetakeld, zoniet afgeknipt. Misschien was dit wel een volstrekt broodje aapverhaal waar niks van waar was. Maar het heeft zich toch in mijn onderbewuste genesteld. En tijdens mijn tweede paddotrip kreeg ik het een beetje moeilijk, en je raadt het al, ik was behoorlijk bang, geïnspireerd door dat krantenbericht, dat ik mezelf iets aan zou doen. In een iets andere en mildere vorm is het in latere trips ook vaak teruggekomen. Overigens niet dat ik mezelf zou toetakelen in mijn schaamstreek. Dan zou het wel heel Freudiaans worden.
Nee, ik bedoel in brede zin de angst dat je volledige controle verliest en daarna de schade niet is te overzien. Al met al dus een schoolvoorbeeld van een mindfuck. En nu kwam dus ook die angst weer naar boven. Misschien is het ook wel een nuttige angst die evolutionair is ingebakken (als bescherming van het organisme), dat zou best is kunnen. Maar daarmee is niet gezegd dat zo’n angst altijd functioneel is. In dit geval naar mijn idee niet. Hoewel de thee duidelijk werkzaam was kon ik overigens nu wel mijn situatie redelijk helder overzien. Het besef drong tot mij door, dat de angst die ik nu voelde in deze veilige omgeving niet echt reëel was. Er waren immers voldoende helpers die voor veiligheid zorgden. Ook ging van de sjamaan een soort beschermende werking uit, je voelt je echt veilig bij hem. En dat is iets wat je thuis, op eigen houtje, dus niet hebt. Tenzij je een aantal sitters hebt die je helemaal vertrouwt. En toen gleed eindelijk de angst van mij af. Ik voelde helemaal: het is veilig om mij hier volledig te laten gaan.
Ondertussen had ik al enige tijd mijn rechter vuist op mijn hart liggen. Dat voelde op dat moment als een helende houding. Nu ging ik liggen op mijn buik. De trip diende zich nu nog aan in kleine golfjes. Ik bedacht me dat over een half uur de ceremonie wel weer ten einde zou lopen. Van binnen voelde ik een soort warmte, maar ook een lichte triestheid. De gedachte: “goh, zou ik me na zo’n ceremonie niet wat vrolijker moeten voelen,” ging door me heen. “Nee,” antwoordde ik in mezelf. “De shitheid moet gewoon gezien worden, en mag er ook zijn. Het idee alleen al, dat je dingen gaat wegstoppen. Ik leef liever in een waarheid die grauw is, dan in een staat van bliss waar geen ruimte is voor zes miljoen vergaste joden.” Dit gevoel was niet totaal nieuw voor mij, maar het kwam nu wel van heel erg diep. Ik voelde ook een soort sensatie in mijn hartstreek. En daarna drong het tot me door, dat als ik in eerlijkheid wil leven, dat ik dan ook eerlijk moet zijn met betrekking tot mijn eigen leven. En toen kwam, behoorlijk gedetailleerd, een sterfgeval van een jong iemand uit mijn familie naar voren. Deze persoon is op zeer nare wijze om het leven gekomen. Ik was toen twaalf jaar en had mezelf wijs gemaakt, simpel als ik was, dat ik hier niet enorm om hoefde te treuren, omdat het immers niet een broer of zus was. “Kijk“, redeneerde ik “voor die ouders is het verschrikkelijk, maar ik heb al een keer uitgebreid gehuild en moet nu weer verder met mijn jonge leven. Triest, maar zo gaan de dingen.” Ik heb dit natuurlijk toen niet letterlijk zo uitgesproken. Maar dit is wel de wijze waarop ik gehandeld heb. Welkom in puberland, waar simpele mensen, simpele dingen doen! Een jaar geleden kwam in een paddotrip dit sterfgeval van deze leeftijdsgenoot, waar ik best veel mee om ben gegaan, voor het eerst heel duidelijk naar voren. Ik moest toen echt tranen met tuiten huilen, zoals ik dat eigenlijk nog nooit had gedaan. Al de jarenlange opgekropte energie, van het niet onder ogen willen zien van het leed, kwam toen vrij. En in het jaar daarna ben ik me er veel meer bewust van geworden dat het gewoon gezond is om dergelijk leed niet weg te stoppen.
En nu hier in de tipi gelegen, onder invloed van ayahuasca, kreeg dit inzicht nog meer verdieping. Ik voelde: als een bepaald sterfgeval (of iets anders ergs) niet een plaats krijgt in mijn realiteit, dan zeg ik eigenlijk dat het leed niet mag bestaan. En dat, in dit geval, deze overleden persoon niet mag bestaan. Maar als ik het leed wel toelaat, dan is deze persoon juist helemaal welkom. En dat voelde echt goed. De gruwelijke wijze waarop deze persoon het leven moest verlaten zag ik behoorlijk intens voor me. Ook dat moet dus in het licht staan. En ik voelde een enorme compassie voor de ouders van dit kind. God, hier wil ik mijn blik niet van afwenden.
Zo dromerig als ik me in het begin van de avond voelde, zo echt en stabiel voelde ik me nu. Het leed heeft een plek in het hart. En als dat in het licht gezet wordt en er mag zijn, dan komt er, als de tijd daar rijp voor is, vanzelf ruimte voor tevredenheid, en jawel, geluk. Ik zei, in mezelf vol overgave, tegen de overleden persoon: “(…), ik hou van jou.” En ik kreeg het idee dat de hele avond naar dit punt, deze ene uiting van liefde, toe was gericht.
Paradox van de avond: juist door iets te omarmen, valt het van me af. Ik dreef nog wat na. Terwijl ik nog warmte in mijn hart voelde, ging mijn geest na enige tijd ook weer naar de dingen van alledag. En dat is wel typisch voor ayahuasca vind ik. Dat je heel snel kunt schakelen tussen enorme diepgang en complete alledaagsheid. Je denkt bijvoorbeeld: “Oh, ik moet morgen ook nog even boodschappen doen.” En een minuut later ben je ver weg, hangend in een diepe emotie. Maar in dit geval was de thee ook wel uitgewerkt.
“De soep is klaar,” deelde de sjamaan mee. Een minuut of vijf na deze mededeling besloot ik richting de soepbar te gaan. “Zo dat was een zware bevalling,” zei ik vermoeid maar tevreden tegen een andere deelnemer, die mij wankelend richting de soepruimte zag gaan. Ik verwachtte in een gemoedelijk kippenhok terecht te komen, maar het tegendeel was waar: er heerstte absolute stilte. Heerlijk! Mensen lepelden tevreden hun soepje weg, en niemand voelde de behoefte om een groot verhaal op te steken. Kletsen is leuk, maar zo’n heerlijke stilte dat kan toch ook wel verkwikkend werken. De stilte schiep een soort band tussen de ayahuasca-reizigers. Iedereen begreep deze stilte.
De volgende ochtend rond half elf werd de cirkel gesloten. Dit gebeurde op ongeveer dezelfde wijze als waarop hij werd geopend. Alleen nu waren de meeste mensen een stuk meer ontspannen. Enkelen waren ook behoorlijk emotioneel. Het is erg fijn om zo ter afsluiting nog even de kring rond te gaan. De sjamaan had weer een uitgebreid verhaal, waarin hij onder andere veel helpers/beschermengelen bedankte. Ik persoonlijk voelde niet bij alle helpers die hij benoemde een soort klik, zoals de sjamaan dat waarschijnlijk wel voelt. Dat komt misschien omdat ik zelf wat soberder van karakter ben, en als ik zelf na een trip een ritueel doe, dan bedank ik het liefste gewoon één iets. Bijvoorbeeld God die Liefde is. Maar dat is natuurlijk ook maar een naam, want ik geloof niet letterlijk dat er een God rondzweeft. Maar ik geloof wel in de Liefde die achter die naam schuil gaat. En misschien dat de sjamaan dat ook wel bedoelt, dat het gaat om de energie die achter zo’n naam van een helper uit een hogere dimensie schuilgaat. Hoe het ook zij, ik voel de oprechtheid en de liefde die van de sjamaan en zijn vrouw uitgaat. Dus ik zal in de toekomst waarschijnlijk wel weer terugkomen naar deze veilige haven waar je volledig jezelf kunt laten gaan.
Toen ik tegen half zes thuiskwam, heb ik wat gegeten. En daarna heb ik heel veel moeite gedaan om toch in iedere geval tot acht uur wakker te blijven. Daarna heb ik met mijn laatste restje wilskracht nog mijn tanden kunnen poetsen. En toen ben ik op bed geploft, om vervolgens het klokje rond te slapen. De volgende dag had ik in mijn hals redelijk wat spierpijn. Dit dus als gevolg van het hevige overgeven. Voor de rest voelde ik me lekker stabiel, maar ik had ook echt het gevoel dat de ayahuasca nog steeds werkzaam was in mij en ik herstellende was. Ik ben blij dat ik deze avond heb beleefd, maar het echte integreren begint nu pas na de reis, in het echte leven. Alles mag in het licht. Nu ik dit zo type en dit alles op me in laat werken, voel ik me behoorlijk opgeruimd van binnen. Ik ben benieuwd hoe het zich in de komende weken zal ontvouwen.
